Khi hạ tầng công nghệ thanh toán ngày càng phát triển, nhiều nước đã và đang triển khai số hóa đồng nội tệ của họ - với tên gọi chính thức là Tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC) - để thúc đẩy không tiền mặt, tạo thuận lợi và minh bạch hơn cho giao dịch.
CBDC là tiền pháp định dưới dạng kỹ thuật số do ngân hàng trung ương của một nước phát hành và không phải tiền mã hóa (crypto) kiểu như bitcoin.
Nhiều nước đang quan tâm đến CBDC
Sự quan tâm đối với tiền tệ kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC) đang ngày càng tăng trên toàn cầu. Trong số các quốc gia này, Trung Quốc nổi bật với sự phát triển mạnh mẽ của đồng nhân dân tệ số (e-CNY). Theo số liệu từ Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC), đến hết năm 2022, tổng lượng e-CNY lưu thông đã đạt 13,61 tỷ nhân dân tệ, tương đương hơn 2 tỷ USD.
PBOC đang thúc đẩy việc tích hợp e-CNY với các phương thức thanh toán điện tử hiện hành, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người dùng khi sử dụng CBDC. Đến cuối tháng 1 năm 2023, đã có hơn 90 nền tảng, bao gồm JD.COM, Taobao và Meituan, hỗ trợ thanh toán qua e-CNY.
Trung Quốc bắt đầu thử nghiệm e-CNY từ năm 2014 và hiện nay, đồng tiền này đang được triển khai tại nhiều thành phố lớn như Thâm Quyến, Tô Châu, Hùng An và Thành Đô. Một số thành phố khác như Tế Nam, Nam Ninh, Phòng Thành Cảng và Côn Minh cũng đã bắt đầu thí điểm.
Phó Thống đốc PBOC, ông Tuyên Xương Năng, trong một hội nghị gần đây, đã nhấn mạnh rằng chính quyền Trung Quốc đang mở rộng quy mô thí điểm và tăng cường các ứng dụng của e-CNY, hướng tới việc thu hút người dùng rộng rãi.
Tuy nhiên, Trung Quốc không phải là quốc gia đầu tiên triển khai CBDC. Bahamas đã phát hành Sand Dollar, đồng tiền kỹ thuật số của mình, vào tháng 10 năm 2020, trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới làm điều này. Nigeria cũng đã triển khai CBDC của mình, trở thành quốc gia thứ hai sau Bahamas.
Ở Nam Á, Ngân hàng trung ương Ấn Độ đã bắt đầu thử nghiệm đồng rupee số tại Mumbai, New Delhi, Bengaluru và Bhubaneswar. Trong khi đó, Philippines đã khởi động dự án CBDC từ năm 2022 đến 2024, nhắm vào các tổ chức tài chính.
Indonesia cũng không nằm ngoài cuộc chơi này. Thống đốc Ngân hàng trung ương Indonesia, Perry Warjiyo, đã thông báo rằng vào khoảng tháng 7 năm 2023, họ sẽ công bố kết quả nghiên cứu về khả năng triển khai đồng rupiah số, nhằm chuẩn bị cho việc số hóa toàn diện tại quốc gia này.
Lợi ích và thách thức
Kể từ tháng 10 năm 2022, McKinsey & Company, một công ty tư vấn quản trị hàng đầu toàn cầu, đã đánh giá rằng khoảng 90% các ngân hàng trung ương trên thế giới đang tích cực tham gia vào các dự án liên quan đến tiền tệ kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC). Trong số này, một số quốc gia như Hoa Kỳ đang trong giai đoạn nghiên cứu CBDC, trong khi Liên minh châu Âu đang phát triển dự án và Trung Quốc đang thực hiện các thí điểm. Nigeria và Bahamas đã bắt đầu triển khai CBDC và đang tìm cách mở rộng quy mô sử dụng.
CBDC mang lại nhiều lợi ích cho các ngân hàng trung ương, bao gồm việc thúc đẩy tài chính toàn diện, giảm thiểu gian lận và rửa tiền, cung cấp thêm lựa chọn thanh toán kỹ thuật số, khuyến khích đổi mới trong thanh toán nội địa và tạo ra công cụ mới cho chính sách tiền tệ.
Theo ông Đổng Hi Miểu, một nhà nghiên cứu tại Viện nghiên cứu tài chính của Đại học Phúc Đán, CBDC là một yếu tố quan trọng trong hệ thống tài chính kỹ thuật số. Ông cũng nhấn mạnh vai trò của nhân dân tệ số ở Trung Quốc trong việc thúc đẩy tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế.
Tuy nhiên, việc triển khai CBDC cũng đối mặt với nhiều thách thức. Ngân hàng trung ương Saudi Arabia đã chỉ ra rằng các vấn đề pháp lý và quy định là những thách thức chính. Ngoài ra, việc nâng cao hiểu biết về tài chính của công chúng cũng là một vấn đề cần được giải quyết.
Một thách thức khác là việc xây dựng hạ tầng kỹ thuật và triển khai CBDC. Có thể gặp phải nhiều khó khăn kỹ thuật, như vấn đề kết nối Internet ở các khu vực nông thôn hay nguy cơ tấn công mạng. Hơn nữa, nếu không được thiết kế cẩn thận, việc triển khai CBDC có thể gây ra những rủi ro lớn đối với ổn định tài chính.
Comentarios